Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin Tahran’da düzenlenen bir suikastta öldürülmesi Tahran’da taşları yerinden oynattı. İran’ın dini lideri Hamaney saldırı sonrası intikam kelamı verdi, dünya haftalardır Tahran’dan gelecek misillemeyi bekliyor. Al Jazeera’ya nazaran suikastın zamanlaması daha berbat olamazdı. İran’ın yeni cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan bu jeopolitik ateş topu kucağına atıldığında şimdi rolüne alışmaya çalışıyordu. Hamaney içinse Haniye’nin öldürülmesi bir provokasyondan çok daha fazlasıydı, varoluşsal bir meydan okumaydı. Hatta bu meydan okuma Hamaney’in 2003’te nükleer silahların üretimi, kullanımı ve depolanmasını yasaklayan fetvasını tekrar gözden geçirmesine neden oldu.
Al Jazeera’ya isminin açıklanmaması koşulu ile konuşan üst seviye İranlı bir yetkili, Hamaney’in nükleer silahlara ait fetvasının İran’ın stratejik önceliklerine hizmet edip etmediğine ait tartışmanın Haniye suikastından evvel başladığını vurguladı.
Hamaney İran’ın dünya güçleriyle yaptığı nükleer mutabakatın sorunlu tarihi boyunca ülkesine taraf verdi. Artık, 85 yaşında, İran’ın klasik olarak rakiplerine baskı uygulamak için kullandığı savaş ve barış ortasındaki alan olan “gri bölge”deki hareketlerden daha fazlasını gerektiren kritik bir kavşakta ve İran’ın geleceğini garanti altına alması gerekiyor.
Al Jazeera, müzakerecilerin İsrail’in Gazze’ye yönelik acımasız savaşını sona erdirecek bir ateşkes mutabakatına varmak için çabaladığı ve suikastın üzerinden üç hafta geçmesine karşın İran’ın şimdi ne yapacağını belirtmediği bir devirde, bu durumun Ortadoğu’nun stratejik görüntüsünü yine şekillendirebileceğini düşünüyor.
İran’ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Buyruk Said İravani, beklenen misilleme için “İran’ın reaksiyonunun zamanlaması titizlikle ayarlanacak.” açıklaması ile yetindi. Kaynaklar suikastın İran’da ağır tartışmalara yol açtığını vurguluyor. Kimi bölümler itidal göstermenin en akla yatkın yol olduğunu savunurken, misilleme saldırısının İran’ı İsrail ile uzun müddetli ve maliyetli bir çatışmaya sürükleyebileceğinden endişe ediliyor.
İran’ın dini lideri şimdi İsrail konusunda acı bir tercihle karşı karşıya.Al Jazeera’ya konuşan İranlı bir kaynak “Nükleer doktrinde rastgele bir değişiklik, kesinlikle nükleer silahlara hakikat gidileceği manasına gelmiyor” dedi ve bunun yalnızca mevcut nükleer stratejiyi değiştirmek manasına gelebileceğini, rastgele bir değişikliğin de İsrail’e yönelik olacağını belirtti. Dünya, Tahran’ın on yıllardır aldığı en kritik kararla boğuştuğunu izliyor, Hamaney’in önündeki seçeneklerin hepsi değerli riskler ve belgisiz sonuçlarla dolu…
İngiliz ordusu, Kızıldeniz’de Husilerin saldırısına uğrayan Yunan petrol tankerinin sürüklendiğini ve alev aldığını duyurdu.Associated Press haber ajansının geçtiği bilgilere nazaran, İngiliz ordusu, Kızıldeniz’de seyahat eden Yunan bandıralı bir petrol tankerinin Yemen’deki Husiler tarafından gerçekleştirildiğinden şüphelenilen taarruzun akabinde alevler içinde sürüklendiğini duyurdu.
Haftalardır Kızıldeniz’de yaşanan en önemli atak olan bu olay, Husilerin Gazze Şeridi’ndeki İsrail-Hamas savaşı nedeniyle gemileri gaye alan ve her yıl 1 trilyon dolarlık kargonun geçtiği bir ticaret yolunu kesintiye uğratan aylardır süren kampanyasının son halkası.İngiliz ordusunun Birleşik Krallık Deniz Ticareti Operasyonları Merkezi’nin açıklamasına nazaran gemiye dört mermi isabet etti. Bunların dron mu yoksa füze mi olduğu bilinmiyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail ordusunun Lübnan’ın Bekaa Vadisi’nde Hizbullah’a ilişkin silah depolama tesislerini bombaladığını açıklamasının akabinde, İsrail hava kuvvetlerinin hem savunma hem de hücum hareketlerine hazır olduğunu söyledi.Netanyahu, Kuzey’deki Ramat David Hava Kuvvetleri Üssü’nü ziyaretinde, “Hava Kuvvetleri, düşmanlarımızın yumuşak karnına nasıl vuracağını bilen demir yumruğumuzdur.Bunu tekraren kanıtladılar ve şayet biz de kanıtlamak zorunda kalırsak, biz de tekraren kanıtlayacağız” dedi.
Hizbullah İsrail’in kuzeyindeki Ramot Naftali bölgesindeki İsrail askeri kışlalarına ve işgal altındaki Golan Tepeleri’ndeki Zaura’daki topçu mevzilerine Katyuşa roketleriyle akın düzenlediğini, her iki hücumda da “doğrudan isabet” sağlandığını duyurdu.
İsrail Ordusu ise Lübnan’ın güneyindeki Çihine kentindeki bir binaya atak düzenlendiğini,Kfar Kila’da bulunan Hizbullah’a ilişkin askeri yapılanmaya hava saldırısı düzenlediğini ve Ayta eş-Şaab ile Alma eş-Şaab’a topçu ateşi açıldığını açıkladı
Beyaz Saray, ABD Başkanı Biden ile İsrail Başbakanı Netanyahu ortasındaki telefon görüşmesine ait yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Başkan, ateşkes ve esirlerin hür bırakılması muahedesinin tamamlanmasının aciliyetini vurguladı ve kalan mahzurların kaldırılması için Kahire’deki yapılacak görüşmeleri kıymetlendirdi.” sözüne yer verildi.
ABD’nin, İran ve İran takviyeli örgütler karşısında İsrail’e olan askeri dayanağının devam edeceğini kaydeden Biden, bölgedeki Amerikan askeri varlığına ait son durumu da Netanyahu ile kıymetlendirdi.
İsrailli kaynaklar, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ı, Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir takası müzakerelerini sabote etmekle suçladı.İsrail’deki Yediot Ahronot gazetesi, ismi açıklanmayan İsrailli kaynakların, “Blinken, (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu’nun ABD’nin teklifini kabul ettiğini ve topun artık Hamas’ın kalesinde olduğunu söyleyerek çok önemli bir yanılgı yaptı.” formundaki kelamlarına yer verdi.
Kaynaklar, “(Blinken) müzakereleri önemli formda sabote etti ve çok önemli bir yanılgı yaptı. Bu, saflık ve manaya eksikliğini gösteriyor.” sözlerini kullanıldı.
Blinken’ın ABD’nin iç siyasi mülahazaları için optimist bir tablo çizerek, Demokrat Parti’nin Chicago’daki konferansının meselesiz ilerlemesini sağladığına dikkati çeken kaynaklar, “Blinken, adeta müzakereleri tasfiye etti ve Netanyahu’nun yanında yer alarak onu ödüllendirdi.” dedi.
Canlı Anlatım Özeti
Hamaney acı bir karar vermek zorunda: 2003’deki fetvasını değiştirecek mi?Yunan petrol tankeri alevler içinde sürüklendiNetanyahu tehdit etti: Hem savunma hem de akın hareketlerine hazırızİsrail ve Hizbullah ortasındaki taarruzlar sürüyor…Biden Netanyahu ile görüştüİsrailli kaynakların gayesinde Blinken var